top of page
жаркынай.jpg

Бауыржан Момышұлы
өмірі мен қызыметінің негізгі кезеңдері

1910 – Бауыржан Момышұлы 24 желтоқсанда Жамбыл облысы, Жуалы ауданы, Мыңбұлақ ауылында дүниеге келген.

1921 – Әулиеатадағы Аса мектеп интернатына оқуға орналасады.

1924 – Шымкент қаласындағы жеті жылдық мектебіне үшінші сыныпта ауыстырылады. 1928 – мектепті үздік бағамен бітіріп, Орынборға оқуға барады. Бірақ әлеуметтік жағдайына байланысты кері қайтады.

1928-1932 – бастауыш мектепте мұғалім болады, Түлкібас ауданында милиция бастығы, сот, аудандық атқару комитеті хатшысы қызметтерін атқарды.

1932 – 7 қарашада Қызыл Армия қатарына алынып, 14-таулы атқыштар полкінің бір жылдық курсында оқыды.

1933 – Қыркүйектен 1934 жылғы қаңтарға дейін 14-таулы атқыштар полкінде взвод командирі болды.

1934 – 3 қаңтарда әскер қатарынан босады.

1935-1936 – Ленинградтағы Қаржы академиясының  бір жылдық курсын бітіріп, КСРО өнеркәсіп банкінің республикалық басқармасында аға кеңесші болып қызмет атқарған. 1936 – Қызыл Армия қатарына қайта алынып, взвод, рота командирі, полк штабы бастығының көмекшісі болып істейді.

1939 – Әкесі Момыш қайтыс болады.

1941–315-атқыштар полкінде (САВО-ОАӘО) взвод, рота командирі, 24-атқыштар дивизиясы 406-атқыштар полкі штаб бастығының көмекшісі.

1941–Қаңтар-маусым айларында Қазақ әскери комиссариатының аға нұсқаушысы қызметін атқарады. Соғыс басталған соң Алматыда 316-атқыштар дивизиясын жасақтауға белсене атсалысып, сол дивизия құрамында майданға аттанады. Осы дивизияның құрамындағы 1073-атқыштар полкінде арнаулы батальонның командирі болып, Ұлы Отан соғысына 1941 жылдың қыркүйек айынан бастап қатысқан.

1941 – 26 қарашада маршал Рокоссовский полк командирі етіп тағайындайды.

1941–Қараша, желтоқсан айларында КСРО астанасы Мәскеуді неміс фашист басқыншыларынан қорғауда ерекше ерліктерімен көзге түсті.

1941-1945 – Панфилов атындағы 8-атқыштар дивизияның батальон, полк командирі болады. Соғыстың соңғы жылдары осы дивизияны басқарады.

1942 – Бауыржан Момышұлының жауынгерлері мамыр айында Калинин

майданында жауға ойсырата соққы береді.

1942 – 6 маусымда «Қызыл Жұлдыз» орденімен марапатталады.

1944 – ауырғанына байланысты Алматы әскери госпиталіне жіберіледі.

1944 – Қаңтар айының 19-25 жұлдызында Алматыға келген Бауыржанды ғалымдар соғыс

туралы әңгіме-лекциясын тыңдауға шақыртып, кездесу өткізеді.

1945 – Қаңтардан қыркүйекке дейін І Балтық жағалауы майданы мен Ленинград майданының 6-гвардиялық атқыштар дивизиясы командирінің орынбасары бола жүріп, дивизия командирі міндетін атқарады.

1946-1948 – К.Е.Ворошилов атындағы әскери академияда оқыды.

1948-1950 –Шығыс Сібір әскери округі 49 - атқыштар бригадасы командирінің орынбасары.

1950–Қарашадан 1955 жылдың желтоқсанға дейін Кеңес Армиясының тыл және жабдықтау Әскери Академиясының жалпы тактика және оперативтік өнер кафедрасының аға оқытушысы болды.

1952 – Кеңес Армиясы Бас Штабының жанындағы Жоғары әскери академияны бітіреді.

1952-1956 – «Офицердің күнделігі», «Бір түннің тарихы», «Наша семья» атты алғашқы кітаптары жарық көрді.

1953 – Академик Ван-ЧОН-Худың басқаруымен келген Қытай делегациясымен кездеседі.

1950-1955 – Әскери академияда сабақ беріп, тұрақты әскери қызметін атқарады.

1955 –21 желтоқсанда денсаулығына байланысты КСРО Қарулы күштері Әскери қызметтен босатылады.

1962 – Фидель Кастроның шақыруымен 1963 жылы Кубаға барып қайтты. 1965 жылы осы сапардан туындаған «Куба әсерлері» шығармасы жарық көрді.

1959-1966 – «Москва үшін шайқас», «Жауынгердің тұлғасы», «Майдан», «Майдандағы кездесулер», «Генерал Панфилов», «Төлеген Тоқтаров», «Куба әсерлері» атты кітаптары жарыққа шықты.

1970 -1975 – «Ел басына күн туса», «Ұшқан ұя» кітаптары жарық көрді.

1981 – «Адам қайраты» атты кітабы шықты.

1982 – 10 маусымда Алматы қаласында 72 жасында дүниеден өтті.

1990 – 11 желтоқсанда Кеңес Одағының Батыры деген атақ беріледі.

 

       

 

 

 

 

 

 

 

bottom of page